Prešeren, de grote held van Slovenië

De vakantie is begonnen, en daarmee de jacht op boekenbeelden. Op het centrale plein in Ljubljana staat France Prešeren, met een boek in zijn hand. Ik had nooit van deze man gehoord, maar hij is de grote held van Slovenië. Hij wordt gezien als de grootste Sloveense dichter en speelde een belangrijke rol in de beweging voor zelfbeschikking van Slovenië.
Hij wordt alom geprezen en geëerd: In Ljubljana dus een groot Prešeren-monument. Talloze straten, scholen en bibliotheken zijn naar hem vernoemd. Het biljet van 1000 tolar droeg de beeltenis van France Prešeren en de twee-euromunt draagt nu zijn profiel, en sinds 1989 is zijn gedicht Zdravljica het officiële volkslied van de Sloveense republiek.

France Prešeren (1800-1849), op het Prešernov trg in Ljubljana.

Ook in verhalen die in Slovenië spelen, kom ik Prešeren steeds tegen.
Paolo Coelho schrijft in zijn boek Veronica besluit te sterven:
“Op een middag liep ze langs het standbeeld van Prešeren, de grote Sloveense dichter. Ze dacht na over het leven van die man. Hij was vierendertig geweest toen hij op een dag een kerk inliep en er een meisje zag, een tiener nog, op wie hij hopeloos verliefd werd. Als een oude minstreel begon hij Julia Primic, zoals ze heette, gedichten te schrijven, in de hoop haar eens te kunnen trouwen. 
Het toeval wil dat Julia tot een deftige bourgeois familie behoorde, en afgezien van die ene keer in de kerk lukte het Presens nooit meer om in haar nabijheid te komen. Die toevallige ontmoeting inspireerde hem wel tot zijn beste verzen en schiep de legende rondom zijn figuur. Op het kleine stadsplein van Ljubljana staat het standbeeld van de dichter. Zijn ogen zijn strak op één punt gericht: wie zijn blik volgt, ontdekt aan de overkant van het plein een gezicht van een vrouw die is uitgehouwen in de muur van een van de huizen. Daar woonde Julia. Zelfs na zijn dood behoudt Prešeren tot in de eeuwigheid uitzicht op zijn Onmogelijke Liefde.”

En ook Peter Vermeersch beschrijft in zijn boek Ex, de liefde voor Julija:
“Toen ik zojuist hier aankwam om op Anja te wachten, op het zonnige plein naast Tromostovje, de Drie Bruggen, waande ik me op een perfecte citytrip, een tot leven gekomen vakantiefoto in een glanzend magazine. Ik zag overvolle terrassen naast een pannenkoekenkraam, hoorde de beat van Lady Gaga op de achtergrond, en boven de mensen torende het standbeeld van een negentiende-eeuwse nationale dichter: France Prešeren.
‘France Prešeren was een wrak’ zegt Anja. ‘Hij was aan de drank, scheet en piste in z’n broek en was depressief. Maar hij heeft de prachtigste poëzie geschreven die ik ken. Wanneer ik zijn Sonnetten voor Julija lees, dan springen de tranen me in de ogen. Wat een ongelukkige liefde: hij hield van Julija, zij liet hem stikken.’”

De student

Bij de voormalige Latijnse school in Gemert zit deze lezende jongen.

In 2007 vierde de Gemertse boekhandel Firma Wijn hun 100-jarig bestaand. Ter gelegenheid van dit jubileum is er geld ingezameld voor een kunstwerk. Er is gekozen voor een beeldje bij de ingang van de Latijnse School, waar nu het gemeentearchief huist. Het werd een student met een stapeltje boeken. Boeken uiteraard het handelsmerk van de Firma Wijn en ook het symbool voor opslag van boeken in het gemeentearchief.
Het beeldje is van Lia Krol, staat op de Ruijschenberghstraat en is onthuld in 2008.

Schüler und Schülerin

We moesten er een stukje voor omrijden en een extra file voor lief nemen, maar dan heb je ook wat! Dit kunstwerk is gemaakt door scholieren van het Aloisiuskolleg in Bonn, als onderdeel van een kunstproject.
Begeleider van het project was Axel Kirch.

Aloisiuskolleg, Elisabethstraße, Bonn
Beeld is gemaakt in 2001

Torenklok

Zo’n enorme torenklok blijft meestal onzichtbaar voor het grote publiek. Hier in Lindau staat hij te pronken naast de kerk. En dan zie je dat zo’n klok prachtig versierd is met kleine ornamentjes. Er zitten zelfs een paar boekentafereeltjes tussen.

Lezende reformatoren

Iedere stad heeft wel zo’n oude fontein of andere beeldengroep waar een paar lezende beelden bij zitten. Soms zijn het anonieme lezers. Hier zijn het twee reformatorische mannen. Links naast Jezus zit Johannes Brenz, een Württemberger reformator en rechts zit de bekende kerkhervormer Martin Luther.

Hospitalplatz, Stuttgart.

Sitzender Lesend

Voor de bibliotheek in Stuttgart zit deze man te lezen. Lezen is eigenlijk een groot woord, want hij zit meer om zich heen te kijken. Hij aanschouwt het leven om hem heen en kijkt wat er rondom de bibliotheek en op het plein gebeurt.

Het beeld Sitzender Lesend is van Fritz Nuss en is gemaakt in 1965.

Schiller Denkmal

Op onze eerste dag in Stuttgart lopen we Schiller al tegen het lijf. Niet zo gek, hij is geboren in Marbach am Neckar, zo’n 20 kilometer ten noorden van Stuttgart.
Als dichter, schrijver, filosoof heeft hij natuurlijk een boek in zijn hand, en daarmee mag hij in mijn verzameling meedoen.

In 1759 geboren, in 1792 tot ereburger benoemd in Frankrijk, in 1802 in de adelstand verheven en in 1805 overleden in Weimar.

Lezend meisje boven de portiek

Ik dacht dat ik alle lezende beelden in Amsterdam wel kende, maar vorige week kwam ik toch weer een beeldje op het spoor dat mij nog onbekend was.
In de Sara Burgerhartstraat, in west, hangen boven een aantal portieken deze kleine reliëfjes.

In de straat zijn drie beeldengroepen boven de drie centrale portieken (34-36, 54-56 en 74-76). De beelden zijn gemaakt rond 1953 door André Schaller.

Guadalajara

In Mexico is het een miljoenenstad, in Spanje een klein stadje ten oosten van Madrid: Guadelajara.

In het stadje troffen we dit standbeeld van Don Pedro González de Mendoza. Hij was een Spaanse kardinaal, staatsman en advocaat. In 1468 werd hij benoemd tot bisschop en 5 jaar later werd hij kardinaal en aartsbisschop van Sevilla. Hij zat 20 jaar lang de koninklijke raad voor en zijn invloed was zo groot dat hij tijdens het bewind van koningin Isabel en koning Fernando ‘de derde koning’ werd genoemd.

Het beeld staat op het Plaza de España.