Open Monumentendag heeft weer wat mooie sfeerplaatjes opgeleverd. De Koninklijke Industrieele Groote Club (IGC) op de Dam had dit jaar z’n deuren geopend. Deze exclusieve sociëteit voor CEO’s en andere rijke zakenlieden wilde ik wel eens van binnen zien. Een prachtig klassiek interieur; alleen de – bescheiden – bibliotheek was modern, deze was onlangs verbouwd.
En een mooi uitzicht op het Rokin en boekhandel Scheltema.
Hoog torent hij boven de stad uit, deze jonge en eigentijdse dichter die verwijst naar dichter Jacobus Bellamy uit Vlissingen. Met hier op de achtergrond zijn naamgenoot-kerk: de Jacobskerk.
Jacobus Bellamy (1757-1786) was een Nederlandse dichter en schreef onder het pseudoniem Zelandus. Samen met Betje Wolff, ook afkomstig uit Vlissingen, was hij een belangrijk figuur in de culturele en wetenschappelijke kringen van Vlissingen. In die jaren werden in Vlissingen meerdere Verlichte leesgezelschappen opgericht.
Bij het standbeeld staat geschreven: ‘Dichter van het park’. Een jonge en eigentijdse dichter legt een verbinding tussen het heden en het verleden.
De sculptuur is van Berry Holslag, werd onthuld in januari 2014 en staat op het Ballamyplein in Vlissingen, tegenover het geboortehuis van Bellamy.
De beroemde Franse commissaris Maigres is geboren in Nederland, om precies te zijn in Delfzijl.
In de Volkskrant lees ik het verhaal van zijn geboorte. Georges Simenon zeilt in 1929 langs de kust van Nederland en krijgt pech. Hij vaart naar de dichtstbijzijnde haven in Delfzijl. De reparatie neemt enige tijd in beslag en in die tijd bedenkt en schrijft Simenon zijn eerste detective: Maigret en de onbekende wreker.
Ter gelegenheid van de duizendste ‘Zwarte Beertjes’-uitgave schonk uitgeverij Bruna een beeld van Jules Maigret aan Delfzijl. Het beeld, gemaakt door Pieter d’Hont, staat op de plaats waar vroeger een boerderij stond die een belangrijke rol speelt in Maigret in Holland.
Op het fotootje in de krant lijkt het alsof Maigret een boek vast heeft. Maar daar was de wens waarschijnlijk de vader van mijn gedachte. Eenmaal in Delfzijl zie ik dat hij natuurlijk zijn beroemde pijp in zijn hand heeft.
Geen beeld met boek dus, maar wel een zeer beroemd personage uit een boek.
Het beeld, aan het Damsterdiep, werd op 3 september 1966 onthuld door Simenon, in het bijzijn van vier acteurs die elk in een ander land in een televisieserie of bioscoopfilm gestalte gaven aan Maigret. Ter gelegenheid van deze feestelijke onthulling ondertekende de burgemeester van Delfzijl een uittreksel van de burgerlijke stand, waarin verklaard wordt dat Jules Maigret op 45-jarige leeftijd geboren is in Delfzijl, op 23 februari 1929, en dat zijn vader Georges Simenon is en zijn moeder onbekend.
Hieronder het boek van Maigret, tegenover het station waar Maigret aankwam, overgekomen uit Parijs om de moord in Maigret in Holland op te lossen.
De meeste standbeelden zijn uit steen (of staal of brons) gehouwen en staan er voor de eeuwigheid. Zo niet deze beelden. Ze zijn gemaakt van zand en staan er slechts één zonnige zomer lang. Op het Zandsculpturenfestijn in Garderen vond ik tussen de vele beelden en voorstellingen ook een paar lezende zandbeelden.
De twee hieronder zijn gewoon jeugdsentiment: De Fabeltjeskrant en Annie M.G. Schmidt.
En dit herinnert ons natuurlijk aan de aardrijkskundeles, de meester voor de blinde kaart.
‘Jan, zullen we niet liever naar de uitgang…?’
Dit beeld kwam ik op het spoor via het tv-programma van de Van Rossems. Zij waren op bezoek in Zwolle, en wierpen een korte blik op het Celeplein.
Johannes Cele (1350-1417) was rector van de Latijnse school in Zwolle en heeft zich erg ingezet voor de scholing van de minderbedeelde kinderen. Hij wordt omschreven als een strenge leermeester, maar met veel genegenheid voor zijn leerlingen en hij deed er alles aan om arm en rijk toe te kunnen laten. Luie leerlingen werden weggestuurd, maar arme studenten die zich inzetten gaf hij gratis les.
Een opvallend beeld, waarbij het net lijkt alsof het boek dat hij vasthout uit zijn lichaam komt. Beeld is gemaakt door Eric Claus, 2013.
In Bovenkarspel-Grootebroek kwam ik dit mooie stel tegen. Het staat boven de deur van een huis dat waarschijnlijk een parochiehuis was: het staat tegenover de kerk.
En in Hoorn zag ik eenzelfde soort mannetje-vrouwtje staan boven het oude Weeshuis.
Het kan geen toeval zijn dat deze beeldjes heel erg lijken op de beeldjes die ik een paar jaar geleden in Londen fotografeerde. Ook daar prijken ze boven de ingang van een school, ziekenhuisje of weeshuis. En het zijn steevast de vrouwtje die een boek in hun hand hebben.
Deze man schrijft op het water. Ik ben benieuwd naar z’n verhaal. Het wordt vast geen luchtig romannetje.
‘Baththubs and The man who writes on water’, van de Belgische kunstenaar Jan Fabre is onderdeel van Art Zuid en staat op de Minervalaan.
Dit zijn geen lezende beelden maar ‘beelden om te lezen’. In Scheveningen, Museum Beelden aan Zee, is deze zomer een tentoonstelling van de Spaande kunstenaar Jaume Plensa.
Letters en woorden spelen een belangrijke rol in zijn kunst. Hij maakt daarbij gebruik van karakters uit diverse alfabetten. De taal als het verbindende element tussen culturen.
Hoe krijg je geluid in (of uit) een foto? Of hoe beeld je stilte uit?
Dat is even zoeken bij een medium dat geen geluid kan produceren.
Wat doe je op een druilerige zondag? Je gaat naar de kerk. In Zwolle wel te verstaan. Lekker een ochtendje rondneuzen tussen de boeken bij Waanders. En dan zomaar ineens een mooie spiegeling ontdekken.
